Hollandaise

Programma van zaterdag 3 november:

16 – 17 uur: Rondetafelgesprek met Koyo Kouoh, Godfried Donkor, Abdoulaye Konaté, Wendelien Van Oldenborgh en Willem de Rooij, o.l.v. Lucy Cotter.

NB: Beperkte toegang, reserveren noodzakelijk via mail@smba.nl

17 – 19 uur: Opening tentoonstelling

NB: De opening is vrij toegankelijk

19 – 2 uur: MuseumNacht-programma met talkshow o.l.v. Aynouk Tan en rondleidingen

NB: Alleen toegankelijk met MuseumNacht passepartout!

HOLLANDAISE is een kritische, hedendaagse kunsttentoonstelling naar aanleiding van dit fenomeen. Het idee voor de expositie is van curator Koyo Kouoh, die in Dakar een eigen kunstinstelling runt. Zij vroeg een vijftal kunstenaars om zich te verdiepen in de Hollandaise en de bijzondere handelsrelaties en culturele uitwisselingen die met deze textiel samenhangen. Allen maakten nieuw werk speciaal voor deze tentoonstelling, die na Amsterdam zal doorreizen naar Dakar.

Kouoh raakte vanuit haar Afrikaanse achtergrond gefascineerd door de Hollandaise. De uitbundig gedecoreerde stoffen worden vooral gebruikt voor gelegenheidskleding, bijvoorbeeld bij bruiloften en begrafenissen. Sommige patronen zijn daarom emotioneel vervlochten met specifieke gebeurtenissen in de persoonlijke levenssfeer. Maar ondanks het succes van Hollandaise op de Afrikaanse markt en de sterke identificatie ervan als Afrikaans, zijn de Afrikanen zelf nauwelijks betrokken bij het creatieve proces van ‘hun’ textiel. Ondertussen ondervindt de Nederlandse marktleider hevige competitie vanuit het Verre Oosten. De imitator van weleer wordt op zijn beurt geïmiteerd.

De tentoonstelling HOLLANDAISE is een creatieve en ook kritische uiteenzetting met zulke processen en hun lokale implicaties. Zij stelt vragen over de toe-eigening van cultuur en het bezit van identiteit. Wat betekenen ‘eigen cultuur’ en ‘identiteit’ als zulke begrippen constant onderhevig blijken te zijn aan de wetten van de markt? HOLLANDAISE maakt daarmee ook duidelijk dat de relatie tussen Nederland en Afrika een lang verleden heeft met wederkerige economische en culturele betrekkingen. En die niet wars is van kritische noties van beide kanten.

De Ghanees Godfried Donkor, werkzaam in Londen, maakte een videofilm over zijn moeder en haar vriendinnen, die al vanaf de jaren ’50 veelgekoesterde collecties stoffen opbouwen en daarmee ook een spaarkapitaal. De textielcollecties lezen als persoonlijke geschiedenissen. Abdoulaye Konaté, wonend en werkend in Mali, verwerkte Dutch Wax in een monumentale representatie van ceremoniële festiviteiten in zijn land. Zowel het gebruikte materiaal als de voorstelling stellen het etnologisch gekleurde begrip ‘authenticiteit’ ter discussie. Wendelien van Oldenborghs La Javanaise werd in het Koninklijk Instituut voor de Tropen gefilmd. Het werk gaat in op de onlosmakelijke banden tussen kolonialisme en globalisering, authenticiteit en verbeelding, performen en poseren, met name in relatie tot de Wax Hollandais en zijn oorsprong.Willem de Rooij ontwikkelde een specifieke, industrieel vervaardigde wasprint, die subtiel refereert aan migratie- en handelsstromen tussen Afrika, Europa en Indonesië. Billie Zangewa, woont in Zuid Afrika, verwerkt foto’s tot textiele werken die vaak specifieke plaatsen en locaties in beeld brengen. Voor HOLLANDAISE richtte zij zich op klassieke Vlisco-patronen die in Afrika vooral bekend staan onder exotische (vrouwen)namen, zoals ‘Aura’ en ‘Angelina’.

Koyo Kouoh is directeur van RAW Material Company in Dakar. Als co-curator stelde zij daarnaast tentoonstellingen samen als ‘Hypocrisy: The Site Specificity of Morality’ in het National Museum for Art, Architecture, and Design, Oslo (2009) en ‘GEO-graphics, a map of African art practices past & present’ in BOZAR in Brussel (2010). Zij was artistiek adviseur bij Documenta 12 en 13.

Bij HOLLANDAISE verschijnt een speciale editie van de SMBA Nieuwsbrief met een introductie door Koyo Kouoh en bijdragen van politicologe Françoise Vergès en PhD-researcher/kunstenaar Senam Okudzeto. Deze nieuwsbrief is tweetalig Nederlands/Engels en gratis verkrijgbaar bij de tentoonstelling, en online op www.smba.nl.