Black Systems - Extended Version

Van Liefland deelde zijn grote interesse in het medium de videoband, specifieker de VHS-tape, al vaker met een publiek. In Berlijn bijvoorbeeld, waar Van Liefland woont en werkt, creëerde hij in 2002 een eigen videotheek in een oude garage. Vanuit dit Video Palace leende hij zijn opmerkelijke collectie videobanden uit, naast zelfgemaakte videofilms. Video Palace ontwikkelde zich via tientallen variaties. ‘Black Systems - Extended Version’ in SMBA is daarvan de meest recente versie.

Voor Van Liefland staat zijn videoverzamelbeleid gelijk aan het exploreren van de onderste segmenten van de cultuurindustrie en daarmee met datgene wat afgedankt wordt en vergeten. De inhoud van zijn videocollectie is een metafoor voor de uitgediende media waaruit ze bestaat. In het digitale tijdperk, waarin in rap tempo telkens nieuwe mediaopslagsystemen, apparatuur en beeldkwaliteiten worden uitgevonden, is de analoge videoband immers een relikwie geworden. Zelfs haar opvolger, de DVD, wordt alweer met uitsterven bedreigd. Het verval en het verdwijnen van media is een centraal gegeven in Van Lieflands werk.

Met het verdwijnen van een medium als de videoband verdwijnt ook zijn distributiesysteem en de daarbij behorende architectuur, de videotheek, waarmee tegelijkertijd een sociaal systeem aan zijn einde komt. In dat opzicht gaat het werk over afwezigheid, over de dood van het analoge tijdperk in al zijn facetten. Aan de andere kant wordt juist de snelle veroudering van de moderniteit in deze installatie even tot stilstand gebracht.

Een ander voorbeeld daarvan is Van Lieflands film Donald Judd Faces of Death uit 2008. In deze film, waarvan de titel is gebaseerd op de videoserie Faces of Death uit 1980 met scènes van realistische sterfmomenten, wordt enkel de buitenkant getoond van de zes videobanden waaruit de serie bestaat. Met de afwezigheid van de oorspronkelijke inhoud verschuift de nadruk van het beeld van het vergankelijke naar de aanwezigheid van het materiële. In ‘Black Systems – Extended Version’ resulteert de media-archeologische benadering van Van Liefland niet in een geestesverschijning maar in een fysiek residu, een aanwezigheid van het analoge imperium en zijn media-artefacten, die Van Liefland koestert, beheert en behoudt en in actueel en uniek werk transformeert.

Werk van Joep van Liefland (Utrecht, 1966) is regelmatig te zien in onder meer AMP-Gallery, Athene; Galerie Gebr. Lehmann, Berlijn/Dresden en Galerie Parisa Kind, Frankfurt en, solo, op de Frieze Art Fair 2009 en Art Basel 2010. Daarnaast beheert Van Liefland in Berlijn een eigen kunstruimte: Autocenter.

Bij de tentoonstelling in SMBA verschijnt de gratis SMBA Nieuwsbrief Nr. 118 (NL/EN) met een essay geschreven door Sven Lütticken.

Afbeelding: Joep van Liefland, Zonder Titel (Vid.-X), 2009, zeefdruk op doek, 150 x 270 cm