Symposium: Wat is een ‘postkoloniale tentoonstelling’?

Het Stedelijk Museum en Stedelijk Museum Bureau Amsterdam presenteren met trots:

Wat is een ‘postkoloniale tentoonstelling’?

De huidige culturele en politieke situatie in Nederland doet vermoeden dat postkoloniale geschiedenis een gesloten boek is, nog voordat het is geschreven. Pas recentelijk verschijnen in Nederland diepgaander reflecties op het koloniale verleden. Ook kunstinstituten met hun strategieën van classificatie, waardebepaling en ontsluiting hebben tot op heden weinig oog gehad voor het postkoloniale discours. Veel instellingen vermijden een serieuze omgang met wat voorheen als ‘etnografisch’ werd bestempeld. Door bezuinigingen op cultuur en doorwerkingen van een populistisch cultuurbeleid, worden de kunstinstituten ook niet bepaald aangemoedigd om een dialoog aan te gaan met gebieden die voorheen als perifeer werden beschouwd. Tegelijkertijd zullen zij zich meer moeten oriënteren op het paradigma van een mondiaal kunstklimaat, wat hen ook dwingt positie te bepalen ten opzichte van de erfenis van het koloniale tijdperk.

Dit symposium gaat op zoek naar antwoorden op deze uitdaging. Het presenteert een aantal institutionele praktijken en wetenschappelijke inzichten om een specifiek aspect van de institutionele omgang met kunst te belichten: de tentoonstelling, en de strategieën achter de tentoonstelling.

Het programma schetst in aanvang een geschiedenis van tentoonstellingen in het Stedelijk Museum waarin kolonialiteit een rol speelt, uit de periode van Nederlands kolonialisme. Ook recentere voorbeelden van Stedelijk-exposities buiten de Westerse kaders komen aan de orde. De gerenommeerde antropoloog Johannes Fabian zal vervolgens zijn baanbrekende boek Time and the Other (1983) introduceren en uitleg geven over het historische moment waarop het modernistische Westen in een ander tijdsvak terecht kwam dan dat van de ‘Ander’. In een aansluitend interview wordt ingegaan op de betekenis van deze splitsing voor de praktijk van hedendaagse kunsttentoonstellingen.

De Nederlandse kunstenaar Wendelien van Oldenborgh geeft een presentatie van haar werk, waarin het koloniale verleden en de erfenis daarvan in de huidige samenleving naar voren komt.

Het symposium geeft vervolgens ruim baan aan instellingen die de kritische instrumenten van het postkoloniale tijdperk een plek proberen te geven. Hun strategieën gaan uit van recente verschuivingen in geschiedschrijving en geopolitieke inzichten, en reflecteren op de onevenwichtige ontwikkelingen van moderniteit in de wereld om deze onevenwichtigheden via de kunst van andere geluiden te voorzien.

In de afsluitende lezing bevraagt Irit Rogoff, Professor ‘Visual Culture’ aan Goldsmiths in Londen, de mogelijkheid van periodisering van het kolonialisme en bespreekt zij de beweeglijkheid van het concept ‘kolonialisme’. Is het postkoloniale een model dat in verschillende culturen gebruikt kan worden? Is het de taak van een ‘postkoloniaal museum’ om voorbij te gaan aan kwesties zoals compensatie en herstel?

De voornaamste ambitie van het symposium is om het hoofd te bieden aan de belangrijkste kwesties waarmee kunstinstituten worden geconfronteerd nu er een nieuwe cartografie van de kunstwereld is ontstaan. Hoe kunnen musea het bewustzijn van een nieuwe geografische werkelijkheid vertalen naar tentoonstellingsbeleid? Welke geschiedenissen kwamen terecht in tentoonstellingen en welke nieuwe verhalen worden geconstrueerd? En wat is uiteindelijk een ‘postkoloniale tentoonstelling’?

Sprekers en programma:

10:00u Welkomstwoord

10:10u Het veld in kaart gebracht

11:30u Posities 1

13:30u Lunchpauze

14:30u Posities 2

16:15u Theepauze

16:30u Conclusie

17:30u Afsluitende opmerkingen en borrel

Elke sessie zal worden afgerond met een discussie met het publiek.

NB: Het volledige programma is vanaf 18 mei online.

Praktische informatie:

Toegang en tickets:

Voorverkoop: € 12.50/ € 7,50 (studentenkorting).

Aan de deur : € 15.00.

NB: Kaarten zijn verkrijgbaar in de voorverkoop aan de balie van De Nieuwe Liefde of via www.denieuweliefde.com. Online tickets zijn te bestellen via iDEAL.

Een aantal kaarten wordt achtergehouden voor verkoop aan de deur op de dag van het symposium. U kunt voor deze kaarten reserveren via mail@smba.nl.

Betaling geschiedt dan op 25 mei aan de balie. Ook voor alle andere vragen kunt u een email sturen naar dit adres.

Organisatie

Dit symposium wordt georganiseerd door Jelle Bouwhuis, curator van Stedelijk Museum Bureau Amsterdam, en Elena Sorokina, kunsthistoricus en freelance curator. Het symposium vindt plaats in het kader van Project ‘1975’ van SMBA en is onderdeel van Temporary Stedelijk 3 – Stedelijk @, het publieksprogramma van het Stedelijk Museum op verschillende locaties voorafgaand aan de opening van het museum in september 2012.

Volledige informatie over het symposium wordt gepubliceerd op www.smba.nl en www.stedelijk.nl.

Locatie

Het symposium vindt plaats in De Nieuwe Liefde, centrum voor studie, reflectie en debat aan Da Costakade 102, in het centrum van Amsterdam. Meer informatie is te vinden op: www.denieuweliefde.com.

Voor lunch raden wij café’s en restaurants in de buurt aan, zoals Grand Café Alverna.

Ondersteuning

Dit symposium is mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds, het Amsterdams Fonds voor de Kunst en SNS REAAL Fonds.