Lezing Eelco Runia en boekpresentatie Van Brummelen & De Haan

Eelco Runia en ‘Presence’

De dingen zien die er zijn is het moeilijkste wat er is, het is veel makkelijker om dingen te zien die er niet zijn. Misschien dat historici daarom de neiging hebben om het verleden te zoeken in wat er niet meer is, in de tijd die achter ons ligt. Soms slagen zij erin het daar opgediepte verleden een plaats in het heden geven – en hun strategie daarbij is: proberen van het verleden een betekenisvol verhaal te maken. In zijn lezing zal Runia betogen dat het de kunst is om het verleden in het heden te zien. De aanwezigheid van het verleden in het heden wordt wel aangeduid als ‘presence’, een begrip dat in het Nederlands, als ‘tegenwoordigheid’, misschien nog wel beter aangeeft waar het om gaat dan het Engelse origineel. Runia zal stellen dat het realiseren en ervaren van ‘tegenwoordigheid’ minstens zo fundamenteel is als het creëren van betekenis.

Eelco Runia is psycholoog en historicus, momenteel werkzaam bij het Centrum voor Metahistorie van de Universiteit Groningen. Hij is auteur van onder meer Waterloo Verdun Auschwitz, De liquidatie van het verleden (1999), over het herdenken en verwerken van traumatische gebeurtenissen, Inkomend Vuur (2003), een roman over de Nederlandse missie naar Srebrenica, en Breukvlak (2008), een ‘archeologisch' experiment met als inzet de vraag hoe je de realiteit in een tekst moet 'begraven' om hem levend te houden. Daarnaast werkt hij aan het langdurige onderzoeksproject Committing History. Dit onderzoek leidde onder meer tot een symposium over ‘Presence’. Voor meer info klik hier NB: De lezing is in het Nederlands.

Monument of Sugar

De 16mm film Monument of Sugar is onderdeel van de installatie met deze titel, die – net als andere projecten van Van Brummelen & De Haan – op het breukvlak van sociaal-politieke kwesties en esthetiek opereert. Het fysieke suikermonument was in een eerste opstelling al te zien in de tentoonstelling Just in Time in het Stedelijk Museum (2007). De film is het resultaat van een onderzoek naar de export van gesubsidieerde Europese suiker naar Nigeria. Import van suiker naar Europa is echter onderhevig aan belastingrestricties. Om deze barrière te vermijden, importeren de kunstenaars Nigeriaanse suiker in de hoedanigheid van ‘monument’. De film ‘Monument of Sugar’ is een document van het onderzoek dat de kunstenaars deden naar de internationale suikerhandel en de problemen die zij ondervonden bij de productie van hun suikermonument in Lagos. Tekstbeelden worden erin afgewisseld met lange, monumentale takes van de verscholen productielandschappen van de wereldhandel, zoals bietenvelden, suikerraffinaderijen, havens en kunstenaarswerkplaatsen.

Van Brummelen & De Haan

Beeldend kunstenaars en filmmakers Lonnie van Brummelen (Soest, NL, 1969) en Siebren de Haan (Dordrecht, NL, 1966) onderzoeken in essays en filminstallaties actuele onderwerpen als de toenemende verkaveling van het publieke domein, de verharde Europese grenspolitiek en de daarmee gepaard gaande ontregeling. Zij brengen individuele strategieën in kaart waarmee dergelijke obstructies en versperringen omzeild worden. Tegelijkertijd tasten de werken de plaats en betekenis af van kunst binnen dergelijke ontwrichte contexten. Hun praktijk beweegt zich tussen de domeinen van politiek, cultuur en de esthetische ruimte van het kunstwerk. Het aftasten van grenzen en het strategisch doorkruisen van die verschillende gebieden vormt daarbij de kern van hun handelen. Met dergelijk werk won Van Brummelen in 2005 de Prix de Rome.

Werk van Van Brummelen & De Haan is in de afgelopen jaren te zien geweest in verschillende Nederlandse en buitenlandse musea, waaronder de Shanghai Biennale, Robert Flaherty Seminar, Project Arts Centre in Dublin en het Kunsthaus Zürich. Hun recente werk Monument to Another Man’s Fatherland was afgelopen zomer prominent onderdeel van de tentoonstelling ‘One’s History is Another’s Misery’ in Stedelijk Museum Bureau Amsterdam.

‘Redrawing the Boundaries’

Dat laatstgenoemde werk en andere projecten vormen de kern van het onlangs verschenen boek Redrawing the Boundaries. Het boek is samengesteld, en wordt ingeleid, door Mariska van den Berg en bevat daarnaast bijdragen van Christophe Gallois (Mudam, Luxemburg); Tessa Giblin (Project Arts Centre, Dublin) en Andréa Picard (Cinematheque Ontario/Toronto International Film Festival).

Redactie: Mariska van den Berg, Lonnie van Brummelen, Siebren de Haan

Ontwerp: Louis Lüthi; 192 blz, 24 x 17 cm, genaaide paperback, Nederlands/Engels, februari 2009

Ondersteund door: Fonds BKVB, Mondriaan Stichting, Harten Fonds, Amsterdams Fonds voor de Kunst

ISBN 978-90-78088-26-4, NUR 646, 740, € 25,00

----------------------------------------

Stedelijk Museum Bureau Amsterdam

Rozenstraat 59

1016 NN Amsterdam

020-4220471

www.smba.nl

Datum presentatie: donderdag 22 oktober

Aanvang: 20.00 uur

Entree gratis

Reserveren a.u.b. via mail@smba.nl