Lezing Dr. Bert Hoppe

Voor elke Europese stad is er een eigen geschiedenis en een specifieke manier om het heden en verleden van de stad te begrijpen. Voor Königsberg/Kaliningrad zijn er echter twee verhaallijnen - een Duitse en een van de Sovjets - die in de decennia na de tweede wereldoorlog elk claimde het unieke waarachtige verhaal te zijn. In het Duitse perspectief is er amper aandacht voor het bestaan van het huidige Kaliningrad, en de Sovjet-Unie heeft het bestaan van Königsberg volledig ontkent, of althans geprobeerd te negeren.

Het geval van Kaliningrad is uitzonderlijk omdat de interpretatie van de Sovjets een enorme invloed had op het stadslandschap. Het wederopbouwplan van de stad is aan de hand van deze interpretatie ontworpen. De basis van dit project was niet alleen het oprichten van een moderne Sovjet stad, maar gelijktijdig was het ook de schepping van een “virtuele geschiedenis” met architectuur. Dit resulteerde in eerste instantie jammer genoeg in de sloop van veel vooroorlogse architecturale monumenten en bezienswaardigheden die zijn vervangen voor Sovjet gebouwen. Deze geplande monumenten zijn echter nooit volledig gerealiseerd vanwege een chronisch tekort aan middelen in Kaliningrad. Desalniettemin kan een aandachtige bezoeker die de stad als een “tekst” kan lezen de zeldzame en vaak vergeten fragmenten van de originele plannen ontcijferen om een “virtuele historie” van Sovjet Kaliningrad te creëren.

Bert Hoppe (1970, Gevelsberg, Duitsland) is een redacteur voor non-fictie bij Rowohlt-Berlin. Hij studeerde aan de Humboldt Universiteit en de Technische Universiteit in Berlijn alsook aan de Viadrina Universiteit in Frankfurt/Oder. Hoppe promoveerde aan de Humboldt Universiteit in Berlijn op de relaties tussen de KPD en Moskou onder Stalin. Hij schrijft met enige regelmaat artikelen voor de Zeitung, de Berliner Zeitung en de Neue Zürcher Zeitung. Hij heeft verschillende publicaties op zijn naam waar onder A History of Russia en On the Ruins of Königsberg: Kaliningrad 1946–1970.