Het Exterritory Project Symposium

HET EXTERRITORY PROJECT SYMPOSIUM

Deze editie van het Exterritory Project Symposium in het Stedelijk Museum behandelt de extraterritorialiteit van cyberspace, militaire hardware, nationale informatiediensten en de infrastructuur van internationale vredesmissies. Geavanceerde technische ontwikkelingen en transnationale militaire operaties hebben in de afgelopen decennia geleid tot allerlei problemen rondom jurisdictie, doordat de grenzen van een wettelijke autoriteit of soevereine macht deze gebieden en hun bewoners niet samenbinden. Het internet, de daarbij behorende technologie en de vredesoperaties vereisen daarom nadere bestudering van het begrip extraterritorialiteit, zowel binnen de geschiedenis van de westerse rechtsgeleerdheid als in speculatieve theorieën over de verhouding tussen ruimte, techniek en bestuursvormen.

Ruti Sela & Maayan Amir bespreken hun nieuwe videowerk Image Blockade, dat zij hebben ontwikkeld in opdracht van de New Museum Triennial 2015. Image Blockade gaat over de censurering van geheime Israëlische militaire informatie. Sela en Amir vertonen delen uit de film en lichten toe hoe dit werk binnen de algemene doelstelling van het Exterritory Project past. Rechtsfilosoof Mireille Hildebrandt (Radboud Universiteit Nijmegen, Vrije Universtiteit Brussel, Erasmus Universiteit Rotterdam) gaat in op extraterritorialiteit in cyberspace en de wettelijke complicaties die daaruit voortvloeien. Zij benadrukt dat de handhaving van mensenrechten afhankelijk is van territoriale jurisdicties, waarvan de kern is dat de macht over een bepaald grondgebied is gebaseerd op grenzen die wederzijds worden erkend en geëerbiedigd. Architect Malkit Shoshan (FAST, Foundation for Achieving Seamless Territory) laat haar licht schijnen op de extraterritorialiteit van infrastructuren die tijdens vredes- en wederopbouwmissies van de Verenigde Naties en de NAVO wereldwijd worden aangelegd, van Kosovo tot Irak en Afghanistan. Professor en architect Eyal Weizman (Goldsmiths, University of London) bespreekt via Skype de extraterritorialiteit van oorlogvoering door middel van drones, met nadruk op de territoriale en architectonische aspecten van militaire campagnes op het grondgebied van zwakkere staten door militaire supermachten als de Verenigde Staten. Onderzoekscurator Steven ten Thije (museum-confederatie L'Internationale, Van Abbemuseum) zal optreden als moderator van het symposium. Alle bijdragen zullen worden gebundeld in een kunstenaarsboek met research waarin bestaand onderzoek naar extraterritorialiteit wordt samengebracht en nieuwe perspectieven op dit concept worden aangemoedigd.

THE EXTERRITORY PROJECT

Dit project begon in 2009 toen Ruti Sela en Mayaan Amir werken van kunstenaars uit het Midden-Oosten projecteerden op de zeilen van boten die in extraterritoriale wateren lagen – in een autonome zone buiten de grenzen van enig nationaal grondgebied. Het uitgangspunt van het project was de wens om een rondreizend platform te vormen dat door extraterritoriale wateren vaart en kunstenaars, curatoren en denkers uit verschillende conflictgebieden een alternatieve conceptuele en geografische kring biedt voor artistieke en discursieve uitwisselingen, waarbij territoriale en nationale wetten worden omzeild. De werkwijze van het Exterritory Project is gebaseerd op het initiëren van interventies waarmee verschillende vormen van exterritoriale ruimten en exterritoriale epistemologieën bestudeerd of zelfs gecreëerd worden.

Het Exterritory Project krijgt vorm in evenementen op zee, op het internet, in wetenschappelijke experimenten, in onderzoek, in publieke symposia en in andere interventies. Daarbij wordt telkens geprobeerd om alternatieve situaties te creëren voor ontmoetingen, onderzoek, debat en kunstproductie, met het doel intellectuele en professionele netwerken tot stand te brengen die nationale politieke en sociale hiërarchieën overstijgen.

MEER INFORMATIE OVER DE SPREKERS

Mayaan Amir is een kunstenaar die woont en werkt in Tel Aviv, Israël. Ze is werkzaam als onafhankelijk curator met speciale belangstelling voor Israëlische documentaires en alternatieve conceptuele en geografische ruimten voor artistieke en discursieve uitwisselingen. Amir behaalde een MFA in film van de Tel Aviv University en rondt momenteel haar proefschrift af aan het Center for Research Architecture van Goldsmiths University, Londen. Ze doceert theorie aan het MFA-programma van de Bezalel Academy of Arts and Design en aan het Sapir Academic College Technion (het Israëlische Instituut voor Technologie). Amir stelde een boek samen over de documentairefilm in Israël, dat in 2008 werd gepubliceerd. Ook was ze curator van vele tentoonstellingen, waaronder Governmental Body (Tel Aviv, 2009), Homonym (Keulen, 2010) en What is the Political? (Bat-Yam, 2011).

Mireille Hildebrandt is onderzoeker en professor op het gebied van recht en techniek aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de Vrije Universtiteit Brussel. Vanuit haar betrokkenheid bij recht en filosofie richt haar onderzoek zich op de verhouding tussen opkomende sociaal-technische infrastructuren (internet, Web 2.0, Ambient Intelligence) en de autonomie van het menselijk subject, die voorondersteld maar ook voortgebracht wordt door de constitutionele democratie. Momenteel bekleedt Hildebrandt de leerstoel Smart Environments, Data Protection, and the Rule of Law (Rechtsstaat en ICT) aan het Institute for Computing and Information Sciences van de Radboud Universiteit Nijmegen, en is ze professor Technology Law and Law in Technology bij de onderzoeksgroep Law, Science, Technology, and Society aan de Vrije Universiteit Brussel. Ze is tevens universitair hoofddocent Rechtstheorie aan de Erasmus School of Law in Rotterdam.

Ruti Sela is een videokunstenaar die woont en werkt in Tel Aviv. Met haar werk concretiseert Sela de ethische aspecten van de registratie, vertoning en verbreiding van videobeelden. In haar video-installaties onderzoekt ze met een handheld videocamera thema's als autoriteit, seksualiteit en nationaliteit. Daarnaast worden in haar oeuvre kwesties onderzocht rond grenzen, sociaalpolitieke constructies en mechanismen die het idee van 'de Ander' oproepen. Ze doceert aan de Haifa University en het Avni Institute of Art and Design en is daarnaast hoofd van het videokunstprogramma aan de Midrasha Art School. In 2009 begon zij met Maayan Amir het Exterritory Project, een rondreizend platform dat gebruik maakt van extraterritoriale ruimten (zowel theoretische als fysieke) om kritisch na te denken en kennis te ontwikkelen over kunst en cultuur.

Malkit Shoshan is een architect die werd geboren in Haifa, Israël, en in Amsterdam woont en werkt. Ze is oprichter en directeur van de architectuur-denktank FAST, de Foundation for Achieving Seamless Territory. In haar werk onderzoekt en benadrukt ze de verhouding tussen architectuur, politiek en mensenrechten. Shoshan schreef het bekroonde boek Atlas of the Conflict (2010), dat de uitkomst is van tien jaar intensief onderzoek naar het Israëlisch-Palestijnse conflict zoals uitgedrukt in kaarten, diagrammen en teksten. Momenteel werkt Shoshan aan haar proefschrift aan de faculteit Architectuur van de TU Delft. Haar werk is gericht op de verhoudingen tussen ontwerp, architectuur, planning, politiek en activisme in Israël/Palestina, Georgië, Afghanistan, Irak, Kosovo en Nederland.

Steven ten Thije is onderzoeker, docent, schrijver en adviseur. Momenteel is hij betrokken bij The Uses of Art, een project van museumconfederatie L'Internationale dat loopt van 2013 tot 2018. L'Internationale is een gezamenlijk project van zes grote Europese musea dat wordt gecoördineerd door het Van Abbemuseum. De musea onderzoeken ruimte voor kunst binnen een non-hiërarchisch en gedecentraliseerd internationaal netwerk, waarbij de nadruk ligt op verschillen en gelijkwaardige uitwisseling binnen een constellatie van culturele spelers die lokaal geworteld, maar ook wereldwijd verbonden zijn. Ten Thije heeft een MA in kunstgeschiedenis en filosofie en rondde in 2013 zijn proefschrift af, dat was opgezet als een samenwerkingsverband tussen Universität Hildesheim en het Van Abbemuseum. Hij maakte deel uit van het curatorenteam van het tentoonstellingsprogramma Play van Abbe in het Van Abbemuseum.

Eyal Weizman is architect, professor in visuele culturen, en hoofd van het Centre for Research Architecture aan Goldsmiths University of London. Sinds 2011 geeft hij leiding aan Forensic Architecture, dat wordt gesponsord door de European Research Council en de positie van architectuur binnen de internationale wetgeving rond mensenrechten onderzoekt. In 2007 was hij een van de oprichters van het architectencollectief DAAR in Beit Sahour/Palestina, waarbinnen hij nog altijd actief is. Weizman publiceert regelmatig en is lid van de redactiecommissies van verscheidene tijdschriften en publicaties, waaronder Humanity, Inflexions, en Cabinet, waarvoor hij een themanummer samenstelde over forensische wetenschap (nr. 43, 2011). Zijn boekpublicaties omvatten Mengele's Skull (2012), Forensic Architecture (2012), The Least of all Possible Evils (2011), Hollow Land (2007), A Civilian Occupation (2003), de reeksen Territories 1, 2, en 3, en Yellow Rhythms.

______________________________________

Het symposium wordt genereus ondersteund door de Israëlische Ambassade in Nederland.